هکرها و تهدیدهای سایبری همیشه در حال تکامل و تغییر هستند و یکی از راههایی که برنامهها و وبسایتها را مستهلک میکنند، حملات Cross-Site Request Forgery یا همان CSRF است.
هکرها و تهدیدهای سایبری همیشه در حال تکامل و تغییر هستند و یکی از راههایی که برنامهها و وبسایتها را مستهلک میکنند، حملات Cross-Site Request Forgery یا همان CSRF است. این نوع حمله، به ظاهر ساده، میتواند عواقب جبرانناپذیری برای امنیت دیجیتال شما داشته باشد.
در این مطلب، با هم جزئیات، راههای جلوگیری و اقداماتی که میتوانید برای حفاظت از خودتان انجام دهید را بررسی میکنیم.برای خرید سرور میتوانید با کارشناسان مجموعه میزبان کلود در ارتباط باشید.
CSRFچیست؟
حمله CSRF یک نوع حمله جلوهای است که توسط مهاجمان با استفاده از نقاط ضعف در سیستم اجرا میشود. در این نوع حمله، یک حملهکننده توانایی ارسال درخواستهای قابل اجرا را به وبسایت یا برنامهای که کاربر به آن وارد شده است، به دست میآورد. به عبارت سادهتر، حملهکننده از نیروی اعتبار کاربر در یک وبسایت خاص بهرهمند شده و درخواستهای ناخواسته را از سوی کاربر ارسال میکند.
CSRF چگونه کار می کند؟
برای درک بهتر چگونگی انجام CSRF، فرض کنید شما وارد حساب بانکی خود شدهاید و در حال انجام یک تراکنش هستید. اگر یک صفحه مخرب یا ایمیل مشکوک را باز کنید که حاوی کد مخرب است، این کد میتواند یک درخواست به بانک شما ارسال کند. حالا تصور کنید که بدون اطلاع شما، یک تراکنش ناخواسته به یک حساب دیگر ارسال شود. این یک نمونه ساده از حمله CSRF است.
چرا CSRF خطرناک است؟
حملات CSRF به عنوان یکی از حملات پنهان و خطرناک به حساب میآید. دلیل اصلی این خطرات این است که کاربر برای انجام یک درخواست، بدون اینکه خودش از این اقدام آگاه باشد، از اعتبار خود در یک وبسایت یا برنامه استفاده میشود.
این به معنای این است که حملهکننده نیازی به دزدیدن رمز عبور ندارد و فقط با استفاده از جلب اعتماد کاربر به یک وبسایت، میتواند حملهای بیرحمانه را انجام دهد.
در بخشهای بعدی به بررسی راهکارها و راهنماییهایی که میتوانید در برابر این نوع حملات اتخاذ کنید، خواهیم پرداخت.
چگونه از CSRF جلوگیری کنیم؟
برای مقابله با حملات CSRF و حفاظت از امنیت کاربران، برخی اقدامات و راهکارها وجود دارد که هر سازمان و توسعهدهندهای باید به آنها توجه کند:
- الزامات Anti-CSRF Token
استفاده از توکنهای Anti-CSRF یکی از مهمترین راهکارها است. این توکنها به صورت یک مقدار تصادفی به درخواستهایی که از سوی کاربر ارسال میشوند، افزوده میشوند. این توکنها باعث میشوند که حملهکننده برای ارسال یک درخواست مخرب، نیاز به داشتن توکن معتبر باشد که برای او امکانپذیر نیست.
- محدود کردن دسترسی
تا حد امکان، محدود کنید که یک درخواست از طریق HTTP GET یا POST به صورت خودکار انجام شود. همچنین، به جای استفاده از متدهای GET و POST برای عملیاتهای مهم، از متدهای دیگر نظیر PUT و DELETE استفاده کنید.
- بررسی Origin
بررسی مبدأ (Origin) در سمت سرور نیز میتواند از حملات CSRF جلوگیری کند. با بررسی Origin در سرور، تأیید میشود که درخواست از یک مبدأ معتبر ارسال شده است.
حمله CSRF در واقعیت
برخی از حملات CSRF در واقعیت به صورت زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
- نفوذ از طریق لینکها و ایمیلها
حملهکنندگان ممکن است از طریق لینکهای مشبوه یا ایمیلهای فریبنده، کاربران را به سایتهای مخرب هدایت کنند و درخواستهای CSRF را ارسال کنند.
- مهاجمان درونسازمانی
حملهکنندگان میتوانند با استفاده از موارد درونسازمانی، مانند فرستادن لینکهای مخرب درون شبکه داخلی، به حمله بپردازند.
الگوی توکن هماهنگساز (Synchronizer token pattern)
زمانی که یک کاربر یک صفحه وب را مشاهده میکند، مانند صفحه وب بانک که انتقال وجوه را ممکن میسازد، وبسایت بانک یک توکن تصادفی را درون فرم جاسازی میکند. زمانی که کاربر فرم را ارسال میکند، توکن تصادفی برگشت داده میشود و بانک قادر است بررسی کند که آیا دو توکن یکسان هستند یا خیر.
اگر توکنها مطابقت داشته باشند، انتقال انجام میشود. حملهکننده هیچ راهی برای دسترسی به مقدار توکن تصادفی درون صفحه وب ندارد و اگر از صفحه درخواست کند، سیاست منشأ یکسان (Same Origin Policy) از حملهکننده جلوگیری میکند تا از خواندن پاسخ جلوگیری شود.
نقطه ضعف این روش در آن است که بار بررسی اعتبار توکنها با هر درخواست بر سرور افزایش مییابد. همچنین، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید اگر کاربر دارای چند پنجره مرورگر یا شرایط دیگری باشد که منجر به درخواستهای نرمافزارهای مختلف میشود. با گسترش دامنه توکن به صورت در هر جلسه به جای در هر درخواست، میتوان برخی از این مشکلات را از بین برد.
- توکن کوکی به هدر (Cookie-to-header token)
روش دیگر شامل صدور یک کوکی به مرورگر ویزیتور است که شامل یک توکن تصادفی است. جاوااسکریپت در سمت مشتری مقدار توکن را در کوکی خواهد خواند و آن را به یک هدر HTTP کپی خواهد کرد که همراه با هر درخواست ارسال میشود. اگر یک درخواست معتبر از سوی کاربر ارسال شود، مقدار در هدر توسط سرور قابل تأیید است. هر دیگر نمونهای شکست خواهد خورد، که از حمله موفق جلوگیری میکند.
تا اینجای مطلب به بررسی ابتدایی حملات CSRF پرداختیم و راهکارهایی که میتوانید برای جلوگیری از این حملات در نظر بگیرید. در بخشهای بعدی به توضیح جزئیات بیشتر و نحوه پیادهسازی این راهکارها خواهیم پرداخت.
همچنین، نکات و آموزشهایی را برای توسعهدهندگان و مدیران سیستم ارائه خواهیم داد تا بتوانند سطح امنیتی سیستم خود را بالا ببرند.
راهکارهای پیشرفته برای جلوگیری از CSRF
- استفاده از SameSite Cookies
یکی از راهکارهای موثر برای جلوگیری از حملات CSRF، استفاده از SameSite Cookies است. این ویژگی، اجازه نمیدهد که مرورگر کوکیها را به یک وبسایت دیگر ارسال کند، به طوری که اطلاعات اعتبار کاربر درخطر قرار نگیرد.
- ضرورت استفاده از HTTPS
استفاده از اتصال امن HTTPS به افزایش امنیت در برابر حملات CSRF کمک میکند. از آنجایی که در اتصال HTTPS، اطلاعات بین کاربر و وبسایت به صورت رمزنگاری شده انتقال مییابد، امکان تغییر دادن اطلاعات در حین انتقال کاهش مییابد.
- بررسی Referer Header
بررسی Referer Header نیز به عنوان یک راهکار امکانپذیر برای جلوگیری از CSRF مطرح است. این هدر نشاندهنده منبع درخواست است و با بررسی آن، سرور میتواند تصمیم بگیرد که آیا درخواست معتبر است یا خیر.
- تغییر Methodهای حساس
برای عملیاتهایی که حساسیت بالایی دارند، میتوانید از متدهای دیگر نظیر PATCH یا DELETE به جای GET یا POST استفاده کنید. این باعث کاهش احتمال اجرای درخواستهای CSRF میشود.
- آموزش توسعهدهندگان
توسعهدهندگان مسئولیت دارند تا در وبسایتها و برنامههای خود، به کاربران آموزش دهند که چگونه با اطلاعات اعتبار خود برخورد کنند و به دقت لینکها و ایمیلها را بررسی کنند.
توسعهدهندگان نیز باید با راهکارها و تکنیکهای مقابله با CSRF آشنا شوند و از این راهکارها به صورت فعال در پروژههای خود استفاده کنند. همچنین، مستندات و آموزشهای مرتبط با امنیت باید بهروز نگه داشته شوند.
جمعبندی
در این مطلب، با چالشها و راهکارهای امنیتی مرتبط با حمله CSRF آشنا شدیم. همچنین، نکات و راهکارهایی که میتوانید در پروژهها و سایتهای خود به کار بگیرید، را بررسی کردیم. امیدواریم که با این اطلاعات، بتوانید امنیت دیجیتال خود را بهبود بخشید و از حملات مخرب محافظت کنید.
ارائه دهنده خدمات زیرساخت یکپارچه ابری